Adet kesilmesi adet görememe

Dölyatağı Sebepli Adet Görememe
Dölyatağı arızası sebebiyle adet görememe iki ana grupta in­celenmektedir:
1- Travma (Yara veya Zedelenme) Kaynaklı Dölyatağı Yapışık­lıkları: Dölyatağının ön ve arka çeperleri birbirine yapışarak adet görmeyi engellemek

Dölyatağı Sebepli Adet Görememe
Dölyatağı arızası sebebiyle adet görememe iki ana grupta in­celenmektedir:
1- Travma (Yara veya Zedelenme) Kaynaklı Dölyatağı Yapışık­lıkları: Dölyatağının ön ve arka çeperleri birbirine yapışarak adet görmeyi engellemektedir. Bu arıza, doğum veya düşük sonrasın­da ortaya çıkar.

Daha çok kürtaj (ceninin rahimden kazınması) sı­rasında mukoza tabakasının bütünüyle yıkılması ve mukoza (zar) damarlarının yaralanması sonucu oluşan yapışıklıklar söz konu­sudur. Hormon eksikliği olmadığı ve yumurta üretimi sağlıklı yü­rüdüğü halde, adet kanamaları gerçekleşemez. Dölyatağı filmin­de, zımba ile delinmiş gibi, kenarları tırnakh, düzensiz boşluklar görülür.

Ne Yapmalı?
• Tedavi cerrahidir. Ya sondalarla, ya da neşterle yapışkanlıklar giderilir. Yeniden yapışmaları önlemek için dölyatağı boşluğuna özel bir alet yerleştirilir.

2. Üreme Organları Tüberkülozu: Ergenlik öncesi dönemde ge­çirilmiş bir tüberküloz vakasında, dölyatağı çeperleri birbirine ya­pışabilir. Daha geç dönemlerde ise, Koch basili adı verilen bir mikroplanma sonucu yine döl,yatağı çeperlerinde yapışkanhklara rastlanır. Hastada hiçbir içsalgı bozukluğu ve hormori eksikliği ol­mamasına rağmen adet göremez.

Ne Yapmalı?
• Aksaklığın giderilmesi için, tedavinin metodunu tesbit etmek maksadıyla, üç tip muayene uygulanır:
• Karşıt madde verilerek dölyatağı filmi çekilir.
• Dölyatağı mukozasından parça alınarak laboratuvar testine tabi tutulur.
• Karın içine bakma muayenesi uygulanır.
• Tedavide, öncelikle tüberkülozla mücadele edilir. Hastalık iyi­ce kontrol altına alındıktan sonra, yapışkanlıklar açılır.

Yumurtalık Kaynaklı Adet Görememe
Bazı yumurtalık iltihapları ve urlar, yumurta üretimine engel olur ve dolaysiyle adet görmemeye sebep teşkil eder. Yumurtahk kaynaklı özel bir arıza şekli daha vardır ki, erkeksi kıllanmalara ve bızır büyümesine yol açar. Bu durumda hormon düzensizliği de arızaya eşlik etmektedir.

İyi gelişmemiş yumurtahk arızalarına “tam yumurtalık yet­mezliği” diyoruz ki; erken menapozlara (yaşdönümü) yol açar. Tam yumurtalık yetmezliği, çok erken, genellikle 35 yaşlarında görülür. Daha önce de ortaya çıkabilir. En açık belirtisi, “sıcak basması” dediğimiz nöbetlerdir. Sıcak basması duygusu ile birlik­te, kalp çarpıntısı, kalp bölgesinde ağrı ve romatizma ağrıları da eşlik edebilir.

Ne Yapmalı?
• Bir kadın hastalıkları uzmanına müracaatla hormon testi yaptırmalıdır. Hormon testi, yumurtalık yetmezliğinin sebebini ortaya çıkarmada büyük kolaylık sağlar. Sıcak basması duygusu veren, hipofizden salgılanan yumurtalık uyarıcı hormonların art­masıdır. Buna karşılık, yumurtalık hormon salgısı hemen hemen
hiç yoktur.

Tedavi:
• Yumurtalık salgısının yerine, östrojenlerle ve progesteron (gerekli hormonlar) belirli bir düzen içersinde ve­rilerek yumurtalık yetmezliği önlenir. Adet dönümü ve kanamalar düzene sokulur.

Hipotalamus ve Hipofiz Kaynaklı Âdet Görememe
Bu konuda üç tip arızaya rastlanır:
Şihan Hastalığı: Kürtaj ve kanamalı bir düşük sonunda, hi­pofiz bezindeki dokular yıkılır; hipofiz bezi salgı üretme görevini yapamaz. Hastada “kansızlık” belirtileri görülür. Bunu takiben troid bezi yetmezliği ortaya çıkar. Hastanın yüzü solgun, bitkin, soğuğa dayanıksızdır. Yüzde şişlikler de görülür. Hipofiz arızası sonucu, böbreküstü bezinde de salgı düzensizliği olur.

Ne Yapmalı?
• Tedavi, kortizon ve troid özleri kullanılmasına dayanır. Bü­tün hormonal yetmezlikler önlenir ve adet düzene girer. Tedavi ömür boyu devam etmelidir. Çünkü hipofiz bezindeki dokuların ölümü geriye döndürülemez.

Hipofiz Bezi Urları: Adet görmemenin çok seyrek rastlanan sebeplerinden biridir. Ön hipofizin gama hücrelerinde ortaya çı­kan urlar, aynı zamanda görme sinirlerine de baskı yaptığından; sonradan ortaya çıkan görme kusurlarında, hipofiz bezi urların­dan şüphe edilmelidir.

Ne Yapmalı?
• Kafanın yandan filmi çekilerek hipofiz bezi incelenir. Göz muayenesi yapılır. Görülen biçim bozukluğunun şekline göre, uy­gun bir tedavi seçilir.

Süt Akıntısıyla Birlikte Ortaya Çıkan Adet Görememe: Do­ğumdan sonra, ya da doğumlar dışında rastlanan çok ender bir durumdur. Hormon testleri ile arızanın sebebi araştırılır. Sinir ya­tıştırıcı ilaçlar alan ve sülpirid ile tedavi gören hastalarda bu tür adet kesilmelerine sık rastlanır.

Ruhsal Kaynaklı Âdet Görememe
En sık rastlanan adet bozukluklarındandır. Başlangıcı çocuk­luk dönemine kadar uzanabilen, ciddi bir ruhsal sarsıntı veya şok­tan sonra ortaya çıkabilen, sinirsel yönden hassas, ailesi ile anla­şamayan genç kızlarda sıklıkla görülen bu hastalığın tedavisi ruh hekimlerinin işidir. Daha ciddi durumlarda, âdet kesilmesi ile bir­likte sinirsel iştahsızlık ve bunun getirdiği zayıflık da eşlik eder. Sinirsel gebelik (gebelik zannı) da âdet kesilmelerine yol açar.